Dataizm, evrenin veri akışından meydana geldiğini ve her olgunun ya da varlığın değerinin veri işleme sürecine yaptığı katkıyla belirlendiğini öner sürer. Dataizm verilerin, fikirlerin, icatların evrensel olduğunu, bunların paylaşılıp işlenerek insanlığın, teknolojinin ve dünyanın daha da gelişeceğini savunur. Dataizm ne liberal ne de hümanisttir, ancak hümanizm karşıtı olmadığının da altını çizmek gerekir.
Evren üzerinde her saniye veri kaydına işlenmeyi bekleyen milyonlarca hadise meydana gelmektedir. Meteorolojinin dönemsel hava durumu kayıtlarını işleyerek hava durumu tahminleri bizlere sunması, veri kaydının işlenmesi ile aldığımız en yararlı sonuçlardan biridir mesela. Dataizm de bu veri kayıtlarına daha da olanak sağlayan internet için çoktan kollarını sıvamıştı, büyük oyunu fark ederek parmak izleriyle yorulmadan telefonlarının ekran kilidini açıp Whatsapp’ı silmeye kalkan insanları görene kadar tabi. İnternette izlenen videolar, paylaşılan haberler, yazılar, ettiğimiz sohbetler Dataizm’in iştahını kabartan, dünyanın değişimi için gerekli verilerin cenneti niteliğini taşıyor.
BÜYÜK OYUN BOZULACAK MI?
Whatsapp’tan yeni teklif; Ayda 5 dolar ile Whatsapp’ı, gizlilik politikasını kabul etmeden kullanabilirsiniz. Gizlilik politikasını onaylarsanız eğer ücretsiz kullanmaya hak kazanabileceksiniz.
Eğer şartlar üsteki gibi olsaydı, “Zaten neyim var ki gizlenecek, ücret mi vereceğim bir de mesajlaşmak için…” savunmalarını sık sık duyuyor olacaktık. Ama teklif öyle değil. Teklif, zaten yaptıkları erişimleri resmiyete kavuşturmak için bizlerden onay istenmesi. Düne kadar 2 kontör karşılığında 300 karakter ile sms atanlar, saatlerce yazışıp, videolar, fotoğraflar paylaştıkları uygulamanın hiç para talep etmemesine şaşırmadan, gelen bu gizlilik politikasına tepki göstermeyi kendine hak görüyorlar.
Whatsapp çalışanları her sabah alarmlarındaki “hayat bayram olsa” şarkısı ile uyanıp, çilek kokulu ofislerindeki masalarına geçip, müdürlerinin “Evet arkadaşlar, insanların ücretsiz mesajlaşabilmesi için gönüllü olarak çalışmaktan vazgeçmiyor olmanız benim tek gücüm…” konuşmasıyla yüreklenip, işe başlıyorlar. Hatta Whatsapp sunucularının güncellemelerini yapan ekip, olur ya mesajlarınızı, paylaştığınız fotoğraflarınızı görürler diye gözleri bezle bağlanmış kapalı bir şekilde mouse ve klavyeyi kullanmak zorunda kalarak, mesai bitimini bekliyorlar. Şartların bu şekilde olduğunu düşünüyorsanız, tepki göstermekte zaten haklısınız.
Ama o iş öyle değil. Whatsapp çalışanları taş yemiyor, Dataizm’e hizmet ediyorlar. Kullanıcıların ülke, şehir, bölge bazlı yazışmalarından aldıkları sık kullanılan kelimeler, paylaşılan haberler linkleri veya videolar ile o bölge veya topluluk için ortalama bir veri tabanı elde etmek isteyen şirketlere bunları satılıyorlar. Şirket, satın almış olduğu bu veriler ile o bölgedeki ihtiyacı, gündemi analiz ederek pazar oluşturma veya bizlerin de tam bilemeyeceği başka amaçlar için kullanabiliyor. (Bu amaç eltinle aranı bozacak bir amaç değil tabii.)
Sade bir örnek ile devam etmek gerekirse, eczanelere ilaç dağıtımı yapan bir firmanız var diyelim. Whatsapp’a dediniz ki; “Bana her hafta hastalık yazışmalarından ortalama veriler sun.” Bu anlaşma sonrası bir sene içinde bölgedeki Whatsapp konuşmalarına ait önünüze gelen raporlarda her hafta ortalama 10.000 tane “grip” kelimesi geçerken, bu hafta birden 87.000 tane “grip” kelimesi geçmeye başladıysa eğer, buna önlem olarak fazladan grip ilacı dağıtımını, daha eczacılar size talep oluşturmadan yapabilme şansını kazanmış olursunuz. Veya bu mantığı Amerika’nın başına Trump’u getirmek için de kullanabilirsiniz. Bunun gibi verilerden emniyetin ve devlet tarafının da faydalandığını unutmayalım.
Bizlere sunulmuş şartlar çemberinde yaşadığımız hayatın özgürlük olduğuna aldanmadan, yasa dışı ve sapıkça yaşamadığımız müddetçe, hiçbir zararı dokunmayacak olan bu tarz gelişmelerden korkmamayı öneririm. Cebinizde sim kart ile uyduyla bağlantı kurabilen bir telefon taşıdığınız, mobeselerle dolu şehirlerde yaşadığınız, banka kartı kullandığınız müddetçe bozabileceğimiz hiçbir oyun daha icat edilmedi maalesef.
